महाराष्ट्रात अचानक आलेल्या जोरदार पाऊस आणि गारपिटीमुळे अनेक शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे. हवामान विभागाने पुढील काही दिवस राज्यात पावसाचा इशारा दिला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये चिंता वाढली आहे.
कोणत्या भागात किती पाऊस?
हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, कोकण-गोवा भागात सोमवार (14 एप्रिल) आणि मंगळवारी (15 एप्रिल) विजांसह वादळी वारे येण्याची शक्यता आहे.
मध्य महाराष्ट्र आणि मराठवाडा या भागांत हलक्यापासून मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पुढील तीन दिवस राहणार आहे.
‘यलो अलर्ट’ जाहीर केलेले जिल्हे:
- कोल्हापूर
- सांगली
- सोलापूर
- नांदेड
- लातूर
- धाराशिव
या जिल्ह्यांत वीजांचा कडकडाट, वारे आणि जोरदार पाऊस पडण्याचा अंदाज आहे.
विदर्भातही असाच अंदाज
चंद्रपूर, वर्धा, यवतमाळ जिल्ह्यांमध्येही विजांसह पावसाची शक्यता आहे.
त्यामुळे या भागातील शेतकऱ्यांना पिकांची विशेष काळजी घेण्याचा सल्ला दिला आहे.
तापमानात होणारे बदल
राज्यात पुढील २४ तासांत कमाल तापमान स्थिर राहणार आहे.
मात्र नंतरच्या दिवसांत २ ते ३ अंशांनी वाढ,
तर किमान तापमानात १ ते २ अंशांनी घट होण्याची शक्यता आहे.
पुणे परिसरात पुढील चार-पाच दिवस आकाश निरभ्र राहणार असून, दुपारी आणि संध्याकाळी थोडेसे ढगाळ वातावरण राहू शकते.
जळगाव जिल्ह्यात गारपिटीचा फटका
जळगाव जिल्ह्यातील चोपडा, यावल, रावेर या भागांत अर्धा तास गारपीट आणि पाऊस झाला.
यामुळे केळी, कलिंगड, खरबूज, कांदा, मका, बाजरी या पिकांचे मोठे नुकसान झाले.
सुमारे 5 ते 6 हजार हेक्टर क्षेत्रावर परिणाम झाला आहे.
नाशिक जिल्ह्यातील नुकसान
निफाड तालुक्यातील रानवड परिसरात वाऱ्यासह जोरदार पाऊस झाला.
यात द्राक्ष, डाळिंब आणि भाजीपाला पिकांचे नुकसान झाले आहे.
प्रशासनाने नुकसानीचे पंचनामे सुरू केले आहेत.
शेतकऱ्यांसाठी हवामानाचा सल्ला
कृषी विभागाने शेतकऱ्यांना पुढील काही दिवसांसाठी काही महत्त्वाचे उपाय सुचवले आहेत:
- पावसाच्या पाण्याचा निचरा होण्यासाठी चर खोदावेत
- फळबागांना आधार द्यावा
- पिकविमा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवावीत
हवामान बदलाचा शेतीवर परिणाम
अलीकडील काळात हवामानातील अचानक बदलांमुळे शेतकऱ्यांवर मोठा परिणाम झाला आहे.
ग्लोबल वॉर्मिंग मुळे अशा प्रकारच्या अतिवृष्टी, वादळ, गारपीट यांचे प्रमाण वाढले आहे.
याचा फटका विशेषतः दीर्घकालीन पिकांना –
केळी, द्राक्ष, डाळिंब यांसारख्या पिकांना बसत आहे.
शासनाची मदत अपेक्षित
राज्य सरकारने नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांना आर्थिक मदतीचे आश्वासन दिले आहे.
पंचनामे सुरू झाले असून, जिल्हाधिकाऱ्यांना अहवाल लवकर द्यावे, असे आदेश आहेत.
शेतकऱ्यांनीही त्वरित मदत मिळावी अशी मागणी केली आहे:
“पिकं काढणीला आली होती, पण सगळं नष्ट झालं. आम्ही कसे जगायचं?”
– एक जळगाव जिल्ह्यातील शेतकरी
भविष्याचा विचार
हवामान बदल ही शेतकीसाठी मोठी धोक्याची घंटा बनत आहे.
त्यामुळे शेतकऱ्यांनी नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर,
आणि हवामानाची अचूक माहिती मिळावी यासाठी शासनानेही उपाययोजना करणे गरजेचे आहे.
महाराष्ट्रात हवामान बदलामुळे शेतकऱ्यांवर आर्थिक संकट ओढवले आहे.
प्रशासनाने वेळीच मदत द्यावी, आणि शेतकऱ्यांनीही योग्य ती काळजी घ्यावी, हीच सध्याची गरज आहे.