सध्या सोनं खूप महाग झालं आहे. पण काही तज्ज्ञांचं म्हणणं आहे की पुढील काही महिन्यांत सोन्याचे दर खूप कमी होऊ शकतात. कझाकिस्तान या देशातील एका मोठ्या सोनं खाणणाऱ्या कंपनीचे अधिकारी वेंटली निसीस यांनी असं सांगितलं.
सध्या एक औंस सोन्याची किंमत 3,311 डॉलर आहे. पण पुढच्या वर्षभरात ही किंमत 2,500 डॉलरवर येऊ शकते, असं निसीस म्हणाले.
भारतीय बाजारात याचा काय परिणाम होईल?
भारतामध्ये आज 24 कॅरेट सोन्याचा दर जवळपास 9,110 रुपये प्रति ग्रॅम आहे. जर निसीस यांचा अंदाज खरा ठरला, तर सोन्याचा दर 7,530 रुपयांपर्यंत कमी होऊ शकतो. म्हणजे एका ग्रॅममागे सुमारे 1,580 रुपये स्वस्त होईल.
जर कोणी एक तोळा म्हणजेच 11.66 ग्रॅम सोनं घेतलं, तर त्यांना सुमारे 15,000 रुपये वाचतील.
सोनं स्वस्त होण्यामागची कारणं
- डॉलर मजबूत झाला आहे
– जगात सोन्याची खरेदी मुख्यतः अमेरिकन डॉलरमध्ये होते. डॉलरची किंमत वाढली, की सोनं थोडं स्वस्त होतं. - अमेरिकेत कर कमी होण्याची शक्यता
– तिथे सरकार कर कमी करू शकतं. त्यामुळे लोक इतर ठिकाणी पैसे गुंतवतील आणि सोन्याची मागणी कमी होईल. - जगात शांतता वाढते आहे
– अमेरिका आणि चीन यांच्यातील वाद कमी झाला आहे. त्यामुळे लोक सोनं खरेदी कमी करत आहेत. - काही देशांनी सोनं विकायला सुरुवात केली
– जगातल्या काही देशांनी त्यांच्या सोन्याचा साठा कमी केला आहे. त्यामुळे बाजारात सोनं जास्त झालं आहे.
सोन्याचा दर ठरवणारे मुख्य घटक
- मागणी आणि पुरवठा
– सोन्याला जास्त मागणी असेल आणि पुरवठा कमी असेल तर दर वाढतो. - डॉलर आणि रुपया यांचं मूल्य
– रुपया कमजोर झाला तर आपल्याला सोनं महाग मिळतं. - महागाई आणि बँकेचे व्याजदर
– जर महागाई जास्त असेल आणि बँकेचं व्याज कमी असेल, तर लोक सोनं जास्त घेतात. - युद्ध किंवा मोठ्या आपत्ती
– अशा वेळी लोक सोन्यात गुंतवणूक करतात, त्यामुळे मागणी वाढते.
भारतात दर वाढण्याची खास कारणं
- सणासुदीचे दिवस
– दिवाळी, अक्षय तृतीया यावेळी लोक सोनं जास्त घेतात. - लग्नसराईचा हंगाम
– लग्नात सोन्याची खरेदी खूप होते. - चांगला पाऊस आणि शेती उत्पादन
– शेतकऱ्यांना चांगली कमाई झाली तर ते सोनं खरेदी करतात. - सरकारची धोरणं
– जर सरकारने आयात शुल्क वाढवलं, तर सोनं महाग होतं.
गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी काही टिप्स
- थोडं थोडं करून गुंतवणूक करा
– सगळे पैसे एकदम गुंतवू नका. थोडे थोडे करून सोनं घ्या. - थांबा आणि पाहा
– जर दर कमी होणार असतील, तर थोडं थांबा. - लांब पल्ल्याचा विचार करा
– सोनं तात्काळ विकत घेण्यापेक्षा दीर्घकाळासाठी घ्या. - इतर पर्याय पाहा
– फक्त सोन्यावरच अवलंबून राहू नका. इतर गुंतवणूकही बघा.
सोन्याच्या वेगवेगळ्या प्रकारांचे फायदे-तोटे
- भौतिक सोनं (दागिने, नाणी)
– फायदे: तुमच्याकडे प्रत्यक्ष सोनं असतं
– तोटे: साठवणूक आणि चोरीचा धोका असतो - सोनं ईटीएफ
– फायदे: इंटरनेटवरून खरेदी करता येतं
– तोटे: प्रत्यक्षात तुमच्याकडे सोनं नसतं - सॉव्हरेन गोल्ड बॉंड
– फायदे: व्याज मिळतं आणि कर सवलत मिळते
– तोटे: काही वर्षांपर्यंत विकता येत नाही - डिजिटल गोल्ड
– फायदे: थोड्याशा पैशांमध्येही खरेदी शक्य
– तोटे: सरकारचे नियम अजून स्पष्ट नाहीत
काही तज्ज्ञांचं वेगळं मत
- काही लोकांचं म्हणणं आहे की महागाई जास्त असल्यामुळे सोन्याची किंमत कमी होणार नाही.
- भारतात लग्न आणि सणामुळे सोन्याची मागणी कायम असते, त्यामुळे दर फार खाली जाणार नाहीत.
- काही तांत्रिक तज्ज्ञ म्हणतात की 3,000 डॉलर ही एक महत्त्वाची किंमत असेल, ज्याच्या खाली सोनं जाणार नाही.
गुंतवणूक करताना सावधगिरी
- फक्त अंदाजावर विश्वास ठेवू नका
- तुमच्या पैशांची स्थिती बघा
- एखाद्या तज्ज्ञाचा सल्ला घ्या
- बातम्यांवर लक्ष ठेवा
पुढील काही महिने महत्त्वाचे
सोन्याचे दर पुढे कमी किंवा जास्त होऊ शकतात. यामागची कारणं:
- अमेरिकेतील बँकांचे व्याज दर
- अमेरिका आणि चीन यांचे संबंध
- जागतिक आर्थिक वाढ
- जगातील तणाव
सोनं फक्त गुंतवणूक नाही, तर आपल्या संस्कृतीचा भाग आहे. लग्न, सण, आणि घरात सोन्याला खूप महत्त्व दिलं जातं. त्यामुळे दर वाढले किंवा घटले तरी सोनं खरेदीचं महत्त्व कायम राहणार आहे.
गुंतवणूक करताना विचारपूर्वक निर्णय घ्या आणि संयम ठेवा. तुमचं भलं होईल!