भारतीय लोकांना सोने खूप आवडतं. सण, लग्न, वाढदिवस अशा आनंदाच्या प्रसंगी लोक नेहमीच सोने खरेदी करतात. पण आजकाल सोन्याचे दर खूप वाढले आहेत. त्यामुळे सामान्य लोकांना काळजी वाटते. अनेक जण आता आपली खरेदी किंवा गुंतवणूक थांबवत आहेत.
13 मे 2025 रोजी सोन्याचा भाव
13 मे रोजी सोन्याचा भाव थोडा कमी झाला होता. दिल्लीत 24 कॅरेट सोन्याचा दर 10 ग्रॅमला ₹87,860 होता. महाराष्ट्रात 22 कॅरेट सोनं ₹80,400 आणि 24 कॅरेट सोनं ₹87,710 ला मिळत होतं. पण ही किंमत फक्त सोन्याची असते. दागिना बनवायचं शुल्क (मेकिंग चार्ज) आणि जीएसटी (कर) वेगळा भरावा लागतो.
सोन्याचे दर रोज बदलतात. त्यामुळे सोनं खरेदी करायच्या आधी त्याची ताजी किंमत बघणं महत्त्वाचं असतं. सण किंवा लग्नाच्या काळात किंवा आंतरराष्ट्रीय बाजारात काही बदल झाला तर दर कमी-जास्त होतात.
आंतरराष्ट्रीय बाजार आणि त्याचा परिणाम
जगभरात सध्या महागाई आणि मंदी आहे. त्यामुळे बऱ्याच लोकांना आपले पैसे कुठे सुरक्षित राहतील, हे समजत नाहीये. म्हणून बरेच लोक सोने खरेदी करतात. कारण सोने एक सुरक्षित गुंतवणूक आहे.
भारत, चीन, रशिया आणि तुर्की या देशांनी अलीकडे मोठ्या प्रमाणात सोने खरेदी केलं. त्यामुळे सोन्याला जास्त मागणी निर्माण झाली आणि त्याची किंमत वाढली.
डॉलरच्या किमतीत घसरण आणि भारतात रुपयाचं अवमूल्यन झाल्यामुळेही सोनं महाग झालं आहे.
चांदीचीही किंमत वाढली
सध्या चांदीचंही दर वाढलं आहे. चांदी ₹99,100 प्रति किलो इतकी झाली आहे. ही किंमत खूप जास्त आहे.
चांदीचा वापर दागिन्यांमध्ये, सौर उर्जेच्या पॅनेलमध्ये, इलेक्ट्रॉनिक वस्तूंमध्ये आणि हॉस्पिटलमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या उपकरणांमध्ये होतो.
सौर उर्जेसाठी चांदी खूप उपयोगी असते. त्यामुळे भविष्यात चांदीला अजून जास्त मागणी येऊ शकते.
चांदी महाग होण्यामागे जागतिक बाजारातील अस्थिरता हे एक कारण आहे.
महाराष्ट्रात कुठे सोने खरेदी करता येतं?
महाराष्ट्रात सोने खरेदीसाठी काही प्रसिद्ध बाजार आहेत. मुंबईत झवेरी बाजार, पुण्यात लक्ष्मी रोड हे खूप प्रसिद्ध आहेत. नागपूर, कोल्हापूर, ठाणे, जळगाव इथेही सोने खूप खरेदी केलं जातं.
गावांमध्येही अनेक लोक सोने खरेदी करतात. सोने फक्त शोभेसाठीच नव्हे तर अडचणीच्या काळात उपयोगी पडतं.
म्हणूनच अनेक कुटुंबं सोनं हे सुरक्षित संपत्ती म्हणून ठेवतात. ही परंपरा खूप वर्षांपासून चालू आहे.
महागाईपासून वाचण्यासाठी सोने
सोनं एक अशी गोष्ट आहे जी महागाईपासून आपला बचाव करू शकते.
जर रुपयाची किंमत कमी झाली, तरी सोन्याची किंमत टिकून राहते. त्यामुळे सोन्यात पैसे गुंतवणं चांगलं मानलं जातं.
जर एखाद्याने सर्व पैसे फक्त शेअर्समध्ये किंवा जमिनीत गुंतवले, तर त्यात जोखीम असते. पण थोडे पैसे सोने खरेदी करून ठेवले, तर ती सुरक्षित राहतात.
सोनं विकणं खूप सोपं आहे. ते सहजपणे कोणत्याही गावात किंवा शहरात विकता येतं.
सोनं खरेदीचे दोन प्रकार
आज सोनं खरेदी करण्याचे दोन प्रकार आहेत – पारंपरिक आणि डिजिटल.
पारंपरिक म्हणजे दागिनं, नाणं किंवा सोन्याच्या पट्ट्या (बिस्किट) खरेदी करणं. असं सोनं घेताना त्यावर “हॉलमार्क” असलेलं बघावं. हॉलमार्क म्हणजे ते सोनं शुद्ध आहे याची खात्री.
डिजिटल प्रकारात तुम्ही मोबाईल अ‍ॅप्समधून सोनं खरेदी करू शकता. हे सोनं तुमच्या हातात येत नाही, पण ते सुरक्षित ऑनलाइन ठेवलेलं असतं.
SGB आणि ETF म्हणजे काय?
सरकारकडेही काही खास योजना आहेत. त्यापैकी एक आहे – सॉव्हरेन गोल्ड बॉन्ड (SGB). हे सरकार जारी करतं. यात ठराविक व्याज मिळतं, जे सामान्य सोन्याच्या खरेदीत मिळत नाही.
दुसरं उदाहरण म्हणजे – Gold ETF. याचा अर्थ आहे गोल्ड एक्सचेंज ट्रेडेड फंड. हे शेअर बाजारात विकता आणि खरेदी करता येतात. यामध्ये भौतिक सोनं घ्यायची गरज नसते, पण सोन्याच्या भावावर फायदा मिळतो.
गुंतवणूक करताना काय लक्षात घ्यावं?
सोनं खरेदी करताना योग्य वेळ निवडणं खूप महत्त्वाचं आहे.
किंमत कमी असेल, तेव्हा खरेदी केल्यास नफा होतो.
सोनं शुद्ध आहे का, हे पाहायला विसरू नका. हॉलमार्क असलेलं सोनं नेहमी खरेदी करा.
सोनं विकताना किंवा घेताना काही कर लागतात. ते समजून घ्या.
आणखी एक गोष्ट, गुंतवणूक करताना मार्केटचा अभ्यास करणं खूप महत्त्वाचं असतं.
दीर्घकाळासाठी सोनं का चांगलं?
आज सोन्याचे दर थोडे कमी आहेत, पण भविष्यासाठी सोनं एक सुरक्षित पर्याय आहे.
संकटाच्या काळात सोनं पैसे मिळवण्यासाठी उपयोगी पडतं.
सोन्याची किंमत अनेक वेळा वाढते. त्यामुळे ते दीर्घकाळ ठेवायला हरकत नाही.
जर आपण योग्य वेळ निवडून आणि विचारपूर्वक सोनं खरेदी केलं, तर ती गुंतवणूक चांगली ठरते.
सोनं ही भारतात केवळ दागिना नाही, तर एक सुरक्षित संपत्ती आहे. योग्य वेळ, योग्य माहिती आणि योग्य नियोजन असलं, तर सोन्यात गुंतवणूक करणं प्रत्येकासाठी फायदेशीर ठरू शकतं.